yum Paket Yöneticisi
Red Hat sistemler üzerinde, yum (Yellowdow Updater Modified) paket yöneticisi en yaygın kullanılanıdır. Sisteminiz için uygun yazılımları, bağımlılıkları (dependency) ile birlikte yüklemeye yarayan bu paket yöneticisinin kullanımı oldukça kolaydır. yum bize rpm (Red Hat Package Manager) dosyaları sağlar. Dolayısıyla istersek rpm paket dosyalarını edinip yükleyebiliriz, istersek paketleri yum ile yükleyebiliriz. Bu bölümde iki sistemi bir arada kullanmayı göreceğiz.
list ve search
Örneğin Gelişmiş Terminal Komutları bölümünde karşılaştığımız htop programını yüklemek istiyorsak, öncelikle ilgili paketin ismini arayabiliriz.
[root@emre ~]# yum search htop
Loaded plugins: fastestmirror, priorities, replace
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.rackdc.com
* elrepo: mirrors.ircam.fr
* epel: ftp.linux.org.tr
* extras: mirror.rackdc.com
* rpmforge: mir01.syntis.net
* updates: mirror.rackdc.com
* webtatic: uk.repo.webtatic.com
1445 packages excluded due to repository priority protections
============================== N/S Matched: htop ===============================
htop.x86_64 : Interactive process viewer
php-lightopenid.noarch : PHP OpenID library
Name and summary matches only, use "search all" for everything.
Görüleceği gibi içinde htop geçen iki paket bulundu, birisi bir php kütüphanesi olduğundan ilgimizi çekmiyor. Eğer search yerine list parametersini kullansaydık, daha dar bir sonuç elde edecektik.
[root@emre ~]# yum list htop
Loaded plugins: fastestmirror, priorities, replace
Loading mirror speeds from cached hostfile
* base: mirror.rackdc.com
* elrepo: mirrors.ircam.fr
* epel: ftp.linux.org.tr
* extras: mirror.rackdc.com
* rpmforge: mir01.syntis.net
* updates: mirror.rackdc.com
* webtatic: uk.repo.webtatic.com
1445 packages excluded due to repository priority protections
Available Packages
htop.x86_64 1.0.3-1.el6.rf
yum ile yükleyebileceğiniz bütün paketleri, list parametersini paket ismi belirtmeden görebilirsiniz. Liste çok uzun olacağı için sayfa sayfa görüntülemekte fayda var.
[root@emre ~]# yum list | more
Benzer şekilde yüklü paketleri görüntüleyebiliriz.
Ancak yum ile yüklü paketleri görüntülemektense, rpm ile bu işi yapmak daha sağlıklıdır ve genellikle tercih edilir.
install
Şimdi paketimizi yükleyebiliriz.
Yukarıdaki soruya "yes" cevabı verirsek yükleme işlemi devam ediyor (Eğer "Is this ok" sorusunu sormasını istemeseydik, install komutunu -y parametresiyle çalıştırabilirdik).
Bu kadar! Artık sistemimizde htop yüklü.
remove
Aynı paketi sistemimizden kaldırmak istersek,
update
Eğer belirli bir programı güncellemek istersek, update parametresini kullanabiliriz.
Gördüğünüz gibi vim ile birlikte gerekli paketler de güncelleniyor.
Öte yandan sistemimizdeki bütün paketlerin güncellenmesi için, paket ismi belirtmeden update komutunu kullanabilirdik.
Eğer sadece hangi paketlerin güncellemesinin mevcut olduğunu öğrenmek istersek aşağıdaki komutu kullanabiliriz.
info
Eğer bir paket hakkında bilgi edinmek istiyorsak, info parametresini kullanabiliriz.
Benzer şekilde paket bilgisini rpm ile almak da mümkün.
provides
Bir paket yöneticisi kullanmanın en güzel yanı, belirli dosya veya kütüphaneleri hangi paketlerin sağladığının rahatlıkla bulunabilmesidir. yum ile bu işi provides ve whatprovides parametreleri yapar. Her iki parametre de aynı işi yapar, sadece farklı isimlerdir.
Örneğin Sistemimizde /etc/httpd/conf/httpd.conf
şeklinde bir dosya var ve bu dosyanın hangi paketle geldiğini öğrenmek istiyoruz,
Yukarıdaki sonuçlardan, dosyanın httpd paketi ile geldiğini görebiliyoruz.
Paket Grupları
yum ile bazı paketler gruplandırılmıştır. Örneğin sık kullanılan masaüstü uygulamaları, veya ağ uygulamaları ayrı paketlerde bulunur. Yükleyebileceğimiz paketleri listelemek için grouplist parametresi kullanılır.
Listelenen gruplardan birisi hakkında bilgi edinmek istersek groupinfo parametresini kullanabiliriz.
Bu grubu yüklemek, güncellemek veya kaldırmak için uygulayacağınız komutlar artık aşikar,
Optional Packages
Fark ettiyseniz groupinfo ile gelen sonuçta Optional Packages isimli bir bölüm mevcut. Normalde groupinstall komutunu uyguladığımızda bu paketler yüklenmeyecektir. yum'un bu paketleri yüklemesini sağlamak için ayar dosyasını düzenlemek gerekir. Ayar dosyası /etc/yum.conf
yolunda yer alır. Bu dosyaya aşağıdaki gibi bir satır eklemeniz, grup yüklemelerinde hangi paketlerin dikkate alınacağını belirler.